01.04.2021 _ 14:50

Балалардың құқықтарын қорғауды қамтамасыз етуге баса назар аударылады - А. Милюк

Өткен жылдың қорытындысы бойынша кәмелетке толмағандарға қатысты құқық бұзушылықтар 15,4%-ға төмендеді. Кәмелетке толмағандардың денсаулығына ауыр зиян келтіру саны, тонау, қарақшылық, ұрлық және бұзақылық азайды. Дегенмен, жақындары тарапынан балаларға қатысты зорлық-зомбылық жасау фактілері проблемалық мәселе болып қалып отыр. Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте ІІМ ӘПК төрағасының орынбасары Алексей Милюк хабарлады.


Оның айтуынша, кәмелетке толмағандардың жыныстық тиіспеушілігіне қарсы қылмыстық қол сұғушылықтар саны шамамен 5%-ға ұлғайды. Бұл ретте, былтыр тіркелген барлық қылмыстардың үштен бірінен астамы бұрын жасалғаны анықталды. 


«Тағы 20% жағдайда, жыныстық сипаттағы қылмыстық қол сұғушылықты полиция кәмелетке толмағандардың ерте жүктілігі фактілерін денсаулық сақтау органдарымен салыстыру кезінде анықтады. Бұрынғыдай, мұндай қылмыстардың көпшілігі полицияға кіру шектелген үйде жасалады. Қылмыстардың 40%-ға жуығы өзара келісім бойынша 16 жасқа толмаған адамдармен жыныстық қатынасты құрайды. Қазіргі уақытта полиция есебінде 5 мыңнан астам жасөспірім және 7 мыңнан астам қолайсыз отбасы бар, оларда 11 мыңнан астам бала тәрбиеленуде», - деді Милюк.


Ол сондай-ақ кәмелетке толмағандарға жыныстық тиіспеушілік саласындағы заңнаманың жаңа тармақтарына жеке тоқталды.


Атап айтқанда, «педофилдерді» шартты түрде соттауға, қылмыстық жауапкершіліктен босатуға, мерзімінен бұрын босатуға тыйым салынды. 

- білім беру, денсаулық сақтау және әлеуметтік қорғау қызметкерлерінің кәмелетке толмағандардың құқықтарын бұзу фактілері туралы Құқық қорғау органдарына хабарламағаны үшін жауапкершілік енгізілді;
- татуласу құқығын алып тастай отырып, балаларды зорлау және сексуалдық сипаттағы зорлық-зомбылық әрекеттері үшін жаза мерзімі 12 жылдан бастап өмір бойына ұзартылды (бұрын 10 жылдан басталған);
- кәмелетке толмағандардың жыныстық тиіспеушілігіне қарсы қылмыстарды жасырған адамдарға 6 жылға дейін бас бостандығынан айыру көзделген (бұрын егер іс-әрекет ауыр қылмысқа жатпаса, онда жауаптылық көзделмеген);
- қылмыстық топ жасаған кәмелетке толмағандардың саудасы үшін жазаны қатайтуға, кәмелетке толмаған адамды Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерге заңсыз әкетуге қатысты қылмыстарға жаза қатаңдатылды; 
- жас баланы өлтіргені, оны өз-өзіне қол жұмсауға жеткізгені, кәмелетке толмаған адамды қылмыстық құқық бұзушылықтар, қоғамға қарсы іс-әрекеттер жасауға тартқаны және жезөкшелікпен айналысуға тартқаны үшін жауаптылық қатаңдатылды;
- өткен жылдың желтоқсанынан бастап қауіпсіздігі барынша жоғары мекемелерде кешірім және мерзімінен бұрын босату құқығынсыз педофилдерді ұстау көзделген.


«Азаматтық қоғам институттарының, мүдделі мемлекеттік органдардың белсенді қатысуымен пысықталатын осы және басқа да шаралар, біздің ойымызша, әйелдер мен балалардың құқықтарын қорғау саласындағы ахуалды елеулі жақсартуға және құқық бұзушылық деңгейін төмендетуге ықпал етуі тиіс», - деп түйіндеді спикер.