20.08.2021 _ 12:52

Минералдық-шикізат базасын нығайтудың жаңа көкжиектері мен перспективалары. Қазақстанның геология саласын дамыту туралы

Тәуелсіздік жылдары жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерттеу елдің минералдық-шикізат кешенінің ресурстық базасын дамытудың салалық бағдарламаларына сәйкес жүргізілді. 2965 ауылды жер асты суларының қорымен қамтамасыз ету үшін болжамды ресурстарды бағалай отырып, алаңдарды геологиялық жете зерттеу, геологиялық-минерагендік картаға түсіру, терең геологиялық картаға түсіру, инженерлік-геологиялық зерттеулермен гидрогеологиялық жете зерттеу жүргізілді, 123 кен орнының жер асты суларының қорларын қайта бағалау үшін іздеу-барлау жұмыстары және жете барлау жүргізілді. Сонымен қатар, геотермалдық сулардың 2 кен орны ашылды. Жаркент учаскесінде температурасы 90С жоғары, Жарқұнақ учаскесінде температурасы 100С жоғары жылы су 2800 м тереңдіктен алынды. Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте ҚР экология, геология және табиғи ресурстар вице-министрі Серікқали Брекешев осындай деректерді келтірді.
Минералдық-шикізат базасын нығайтудың жаңа көкжиектері мен перспективалары. Қазақстанның геология саласын дамыту туралы

Оның айтуынша, Қазақстанда алғаш рет мемлекеттік бюджет есебінен отандық геологиялық барлау компаниялары озық зерттеу әдістері түрінде жүргізілді: 137 мың км2 алаңда геохимиялық картаға түсіру, Жерді қашықтан зондтау, 75 мың км2 алаңда аэрогеофизикалық әдістер.

«Бұл әдістерді қолданудың нәтижесі цифрлық ақпарат және тереңдігі 2,5 км дейінгі зерттеу алаңдарын аудандастыру болып табылады, бұл жаңа көкжиектер ашуға және тұтастай алғанда елдің минералдық-шикізат базасын нығайту перспективаларын анықтауға мүмкіндік берді. Жұмыс нәтижелері бойынша 1:1000000 (млн) масштабтағы геологиялық ұстау карталарының жиынтығы жасалды, көмірсутекті шикізат, жер асты сулары және қатты пайдалы қазбалардың 35 негізгі түрі бойынша Қазақстанның минералдық-шикізат базасының анықтамалық-талдамалық жүйесі құрылды. Минералдық-шикізат әлеуетін нығайту және жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың шикізат базасын қамтамасыз ету мақсатында 1991 жылдан бастап жүргізілген геологиялық барлау жұмыстарының нәтижелері бойынша мемлекеттік теңгерімге алғаш рет көмірсутекті шикізаттың 135 кен орнының, 99 кен орны мен жер асты сулары учаскелерінің, қатты пайдалы қазбалардың 224 кен орнының, оның ішінде 94 – алтын, 14 – мыс, 19 – марганец кендерінің, 16 – темір кендерінің, 4 – полиметаллдардың және т.б. қорлары жеткізілді», - деді спикер.

Бұдан басқа, бұрын зерттелген кен орындарының шикізат базасы ұлғайтылды. Жер қойнауын пайдаланушылардың инвестициялары есебінен пайдалы қазбалардың негізгі түрлері бойынша бекітілген қорлардың өсімі алтын бойынша – 1,9 мың тоннаны; уран – 469 мың тоннаны; марганец кені – 160,7 млн тоннаны, темір кені – 2,9 млрд тоннаны; мұнай – 2,5 млрд тоннаны; газ – 506 млрд м3; конденсат - 277,2 млн тоннаны құрады.