20.08.2021 _ 12:59

Жою немесе сақтау. 2 мыңға жуық иесіз өздігінен ағатын гидрогеологиялық ұңғыманың тағдыры келесі жылы шешіледі

Геологияда жазылмаған ереже бар: «бір тонна алдың ба, екеуін толтыр». Пайдалы қазбалардың өсу коэффициенті оларды қатты пайдалы қазбалар бойынша өндіру көлеміне орта есеппен 0,13 құрайды, мұнайдың орнын толтыру коэффициенті 1,5-ке тең. Бұған негізінен Қашаған кен орны есебінен қол жеткізілді (онсыз бұл толықтыру коэффициенті 0,9 белгісінде болар еді). Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте ҚР экология, геология және табиғи ресурстар вице-министрі Серікқали Брекешев қазіргі проблема туралы айтып берді.

Оның айтуынша, аталған мәселені шешу үшін жаңа перспективалы учаскелерді жедел анықтау, ескі кен орындарын жете барлау, геологиялық барлауға жеке инвесторларды тарту қажет, өйткені жаңа кен орындарын ашу мен іске қосу арасында кемінде 10-15 жыл өтеді.

«Министрліктің негізгі міндеттерінің бірі жер асты суларын ұйымдастыру және мониторинг жүргізу болып табылады. Жүйелі режимдік бақылаулар жер асты сулары мониторингінің мемлекеттік желісінің 4000-нан астам пунктінде, жер сілкіністерінің гидродинамикалық хабаршыларын зерделеу жөніндегі 12 бекетте, жер асты суларының техногендік ластануының 4 полигонында, 2 полигонда және қауіпті геологиялық процестердің 39 бекетінде жүргізіледі. Мониторинг деректері ресурстардың өзгеруін бағалау, жер асты суларының сарқылуы мен ластануын бақылау үшін пайдаланылады, олар жер асты суларының ластануына жол бермеу жөніндегі шаралар кешенін әзірлеу үшін мүдделі мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдарға беріледі. Өздігінен ағатын гидрогеологиялық ұңғымалар тұщы жер асты суларының табиғи ресурстарына, қоршаған ортаға орны толмас зиян келтіреді, сондай-ақ жер асты және жер үсті суларын фенолдармен, радиоактивті және улы элементтермен ластайды. Теріс салдарды болдырмау мақсатында 516 иесіз өздігінен ағып жатқан гидрогеологиялық ұңғымалар жойылды, оның 149-ы радионуклидтік ластанған. 2 мыңға жуық ұңғыма жоюға немесе консервациялауға жатады. ЖСҚ әзірленуде. Келесі жылы олар тарату жұмыстарына кіріседі», - деді спикер.

Қоршаған ортаны ластайтын авариялық мұнай ұңғымаларын жою мақсатында 2010-2021 жылдар кезеңінде ел аумағына зерттеулер жүргізілді. Тексеру барысында 132 авариялық мұнай ұңғымалары анықталды, оның 126-сы мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен жойылды. 6 ұңғыманы жою қажет, оның ішінде Ақтөбе облысында - 3, Атырау облысында – 1 ұңғыма және Маңғыстау облысында 2 ұңғыма. Жоғарыда аталған 6 иесіз апатты мұнай ұңғымаларын жою іс-шараларына 2023 жылы кірісу жоспарлануда.