14.06.2024 _ 12:20

Алдын алу, ерте анықтау, көмек көрсету - балаларды қорғайтын негізгі нормалар

Әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету туралы заң кішкентай азаматтарды қорғауға жасалған маңызды қадам. Бұл балалар үшін кез келген зорлық-зомбылықсыз, қауіпсіз және гүлденген болашаққа деген үмітті білдіреді. Заң туралы айтатын болсақ, көпшілік оны тек жазаны қатаңдатумен, зорлық-зомбылықтың көпн түріне қылмыстық жауапкершілік қарастырумен байланыстырады, бірақ заң балалардың құқықтарының бұзылуын анықтау, жедел әрекет ету, жазалау және көмек көрсетуді қоса алғанда, балалық шақты қорғаудың біртұтас құрылымын қалыптастырғанын есте ұстаған жөн. Бұл туралы ОКҚ алаңында сөйлеген сөзінде ҚР Оқу-ағарту министрлігінің Балалардың құқықтарын қорғау комитеті төрағасының орынбасары Юлия Овечкина мәлімдеді.

Ол балаларды қорғайтын бірқатар негізгі нормаға тоқталды. Біріншіден, фактілерді анықтау – әр ауданда жедел әрекет етудің мобильді топтарын құру; 111 байланыс орталығын іске қосу. Сондай-ақ, Заңда тексеру объектісінің өзіне алдын ала ескертусіз балалар орналасқан барлық объектілерге жоспардан тыс тексерулер жүргізу мүмкіндігі енгізіледі.

«Тексеру туралы алдын ала хабарламаның болмауы балалардың құқықтары бұзылған жағдайда дайындалуға мүмкіндік бермейді. Бұл жаңалық балабақшаларда, мектептерде, колледждерде, интернаттарда, балалар лагерьлерінде балалардың құқықтарын қорғауды күшейту үшін қажет. Екінші, балалардың құқықтарын бұзудың алдын алу және болдырмау. Заңда МИБ-тің тұрғындардың қауіпсіз өмір сүруіне жағдай жасауға бағытталған іс-шаралар кешенін жүзеге асыру міндеті бекітілген. Бұған дейін құрылыс салушылардың терезе блокаторларын орнату міндеті туралы норма қабылданған болатын, бұл балалардың терезеден құлап кетуіне жол бермеудегі маңызды қадам. Өкінішке орай, күн жылынғалы балалардың жарақаттануы, соған байланысты өлім жағдайлары туралы жиі естиміз. Жаңадан ашылған психологиялық қолдау орталықтары туралы бөлек айтқым келеді. Бұл орталықтар алдын алу функцияларын да, көмек көрсету функцияларын да өз мойнына алады», – деп атап өтті спикер.

Орталықтар өңірдегі психологиялық көмек пен психологиялық қызметтерді үйлестірудің өңірлік хабына айналады. Олар интерьер шешімдері бар кіреберіс тобы бар жеке ғимараттарда орналасуы керек.

Қоғамдық көліктен балаларды мәжбүрлеп түсіруге тыйым салу маңызды түзету болып табылады, ол үшін әкімшілік жауапкершілік көзделеді. 

Үшінші. Көмек көрсету. Әр баланың зорлық-зомбылық пен қатыгездіктен қорғау құқығының болуы өте маңызды. Заңда зорлық-зомбылықтан зардап шеккен балаларға көмек көрсету бағдарламасын әзірлеу жөніндегі мемлекеттік органдардың құзыреті бекітіледі. Көмек бағдарламасын қабылдау мемлекет пен қоғамның осы құқықтарды қорғауға және әр бала үшін қауіпсіз балалық шақты қамтамасыз ету міндеттемесін растайды. Заңмен білім беру ұйымдарының функциялары кеңейтілді. Енді тек педагогтер ғана емес, ұйымдардың барлық қызметкерлері, балалардың құқықтарын бұзудың барлық фактілері туралы хабарлауға міндетті.