12.09.2024 _ 12:10

Адам саудасына қарсы іс-қимыл: ҚР Қылмыстық кодексіне түзетулер енгізілді

Қазақстан адам құқықтары саласындағы 60-тан астам көпжақты шарттардың қатысушысы болып табылады, оның 13-і құлдықтың қазіргі заманғы түрлеріне қарсы іс-қимылмен тікелей байланысты. Бұл туралы ОКҚ-да өткен дөңгелек үстел барысында ҚР ІІМ Ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес департаменті Үшінші басқармасы бастығының орынбасары Шынар Көшербаева мәлімдеді.

Қылмыстық кодексте адам саудасына байланысты қылмыстар үшін жауапкершілік 18 жылға дейін бас бостандығынан айыру жазасының максималды мөлшерімен сегіз бапта қарастырылған. Адам саудасының алдын алу, сондай-ақ жәбірленушілердің құқықтарын қорғау жөніндегі ережелер 13 Заңда және 4 заңға тәуелді актіде қамтылған. 

Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша әзірленген «Адам саудасына қарсы іс-қимыл туралы» бірінші арнайы Заң негізгі бағыт болып табылады. 

Заң мыналарды қарастырады:  
- кейбір анықтамаларды халықаралық стандарттарға сәйкестендіру; 
- жаңа ұғымдарды енгізу;  
- уәкілетті органдарды, олардың құқықтары мен міндеттерін белгілеу;  
- адам саудасына қарсы іс-қимыл субъектілерін және олардың құзыретін анықтау;  
- ҮЕҰ рөлін белгілеу;  
- адам саудасы құрбандарының, оның ішінде кәмелетке толмағандар мен шетелдік тұлғалардың құқықтарын бекіту;  
- адам саудасының тәуекелдерін бағалауды және құрбандарды қайта бағыттау тәртібін енгізу;  
- халықаралық ынтымақтастықтың негізі. 

«Заңның қабылдануы адам саудасына қарсы іс - қимылдың бүкіл жүйесін реттеудің құқықтық базалық негізін құрайды; қарсы іс-қимыл субъектілерінің шеңбері мен рөлін айқындайды; адам саудасының тәуекелдерін бағалау сияқты жаңа тетіктер арқылы адам саудасының кідірісін, сондай-ақ әлеуетті құрбандарды полицияның ғана емес, басқа да мемлекеттік органдардың анықтауына мүмкіндік беретін құрбандарды қайта бағыттау тәртібін төмендетеді», – деп хабарлады спикер.  

Ілеспе заңдар шеңберінде Қылмыстық кодекске Адам саудасына байланысты қылмыстардың жаңа санаты енгізілді және «сексуалдық сипаттағы өзге де қызметтер» деген жаңа ұғым енгізілді, ұйымдастырушылардың адамдарды, оның ішінде кәмелетке толмағандарды жеңгетайлық мақсатында сексуалдық сипаттағы қызметтер көрсетуге тарту; жезөкшелікті насихаттау және жарнамалау және өзге де қызметтерді тарту мақсатында жауапкершілігі енгізілді; интернет арқылы притондарды ұйымдастыру және ұстау.